Podsumowanie konferencji „Międzynarodowa Organizacja Pracy: 1919-2019. Wspólna przeszłość – lepsza przyszłość (pracy)”

W dniu 3 kwietnia 2019 r. w Ministerstwie Rodziny Pracy i Polityki Społecznej odbyła się konferencja „Międzynarodowa Organizacja Pracy: 1919-2019. Wspólna przeszłość – lepsza przyszłość (pracy)”.

Konferencję otworzyła Minister Elżbieta Rafalska, która powitała zaproszonych gości, w szczególności gościa honorowego – Markusa Pilgrima, Dyrektora Biura Subregionalnego MOP w Budapeszcie oraz przybliżyła uczestnikom konferencji historię MOP. Podkreśliła, że Polska jest jednym z państw założycieli Międzynarodowej Organizacji Pracy i od początku istnienia Organizacji aktywnie uczestniczy w jej pracach. Polska ratyfikowała łącznie 91 konwencji, w tym wszystkie konwencje fundamentalne i priorytetowe. Obecnie rząd polski jest członkiem tytularnym Rady Administracyjnej Międzynarodowego Biura Pracy w kadencji 2017-2020. Następnie Pani Minister, wspólnie z Panem Stanisławem Szwedem, Sekretarzem Stanu odpowiedzialnym w MRPiPS za współpracę z MOP, wręczyli Dyrektorowi Biura Subregionalnego MOP w Budapeszcie odznaczenie „Primus in Agendo” dla Międzynarodowej Organizacji Pracy za pozytywną rolę Organizacji w podnoszenie standardów pracy i zabezpieczenia socjalnego.

W pierwszej części konferencji głos zabrali kolejno: Markus Pilgrim, który przedstawił działania Międzynarodowej Organizacji Pracy na rzecz wspierania sprawiedliwości społecznej i godnej pracy w pierwszym stuleciu działalności Organizacji oraz przekazał informacje dotyczące funkcjonowania Biura Subregionalnego MOP w Budapeszcie; Piotr Wawrzyk, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych przybliżając rolę MOP w systemie Narodów Zjednoczonych; Andrzej Malinowski, Prezydent Pracodawców RP, który wygłosił wystąpienie dotyczące MOP i międzynarodowych standardów pracy w oczach przedsiębiorców, a także Barbara Surdykowska reprezentująca NSZZ „Solidarność”, która przybliżyła uczestnikom rolę Międzynarodowej Organizacji Pracy w walce o prawa związkowe w Polsce.

Drugą część konferencji otworzyło wystąpienie Markusa Pilgrima, dotyczące raportu Globalnej Komisji do spraw Przyszłości Pracy: „Praca na rzecz lepszej przyszłości”, opublikowanego w dniu 22 stycznia 2019 r. Raport Globalnej Komisji ma być podstawą opracowania i przyjęcia podczas jubileuszowej sesji Międzynarodowej Konferencji Pracy (czerwiec 2019 r.) ważnego dokumentu, w miarę możliwości deklaracji, o przyszłości pracy i roli MOP w drugim stuleciu działalności.

Globalna Komisja do spraw Przyszłości Pracy, pod przewodnictwem premiera Szwecji, Stefana Löfvena i prezydenta RPA Cyrila Ramaphosa przedstawiła w raporcie Agendę na rzecz przyszłości pracy skoncentrowaną na człowieku, która wzmacnia umowę społeczny poprzez umieszczenie ludzi i pracy w centrum polityki gospodarczej i społecznej oraz praktyki biznesowej. Program ten składa się z trzech filarów działań, wokół których zorganizowane były panele dyskusyjne z udziałem przedstawicieli organizacji pracodawców, związków zawodowych, środowiska naukowego i administracji.

Panel I, moderowany przez dr Iwonę Kukulak-Dolatę z Instytutu Pracy i Spraw Socjalnych, dotyczył pierwszego filaru Agendy – zwiększania inwestycji w potencjał ludzki. W panelu udział wzięli: prof. Gertruda Uścińska, Prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych; Urszula Zając-Pałdyna, ekspert ds. rynku pracy, blog „HR na obcasach”; dr Liwiusz Laska z LLMS Adwokaci oraz Dariusz Gobis reprezentujący Związek Rzemiosła Polskiego. Uczestnicy panelu prowadzili dyskusję na temat uniwersalnego prawa do szkolenia przez całe życie umożliwiającego ludziom nabywanie umiejętności, przekwalifikowanie i podnoszenie kwalifikacji; zintensyfikowania inwestycji w instytucje, polityki i strategie, które będą wspierać ludzi w przechodzeniu pomiędzy różnymi stadiami życia zawodowego w pracy przyszłości; równości płci w świecie pracy: rodzicielstwa, równych płac, kobiet na stanowiskach kierowniczych i w zawodach technologicznych; a także zapewnienia uniwersalnej ochrony socjalnej od narodzenia do starości.

Tematem II panelu, moderowanego przez prof. Jacka Męcinę reprezentującego Konfederację Lewiatan i Uniwersytet Warszawski, było zwiększanie inwestycji w instytucje pracy poprzez ustanowienie uniwersalnej gwarancji pracowniczej; rozszerzenie suwerenności czasowej; zapewnienie zbiorowej reprezentacji pracowników i pracodawców przez dialog społeczny; a także zarządzanie technologią i wykorzystanie je na rzecz godnej pracy. W tej części konferencji w dyskusji wzięli udział: Wiesław Łyszczek, Główny Inspektor Pracy; prof. Łukasz Pisarczyk, Uniwersytet Warszawski; Barbara Surdykowska, NSZZ „Solidarność”; Joanna Torbé, Business Centre Club oraz dr Adam Rogalewski, Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych.

Panel III koncentrował się wokół kwestii zwiększania inwestycji na rzecz godnej i zrównoważonej pracy. W dyskusji, moderowanej przez dr Piotra Ostrowskiego, Wiceprzewodniczącego Ogólnopolskiego Porozumienia Związków Zawodowych, udział wzięli: Małgorzata Jarosińska-Jedynak, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Inwestycji i Rozwoju, Tadeusz Joniewicz z Forum Odpowiedzialnego Biznesu, a także Cezary Kaźmierczak, Prezes Związku Przedsiębiorców i Pracodawców.

W trakcie panelu poruszono między innymi kwestię niedoskonałości PKB jako głównego wskaźnika stosowanego w obrazowaniu wzrostu gospodarczego. Małgorzata Jarosińska-Jedynak, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Inwestycji i Rozwoju podkreśliła, że MIiR od kilku lat stosuje Wskaźnik Rozwoju Społecznego (Human Development Index), choć nie jest on tak powszechnie kojarzony przez społeczeństwo jak wskaźnik PKB.

Na zakończenie konferencji odbyła się trójstronna dyskusja z udziałem Stanisława Szweda, Sekretarza Stanu w MRPiPS, Janusza Pietkiewicza, Wiceprezydenta Wykonawczego Pracodawców RP i dr Piotra Ostrowskiego, Wiceprzewodniczącego OPZZ. Przedstawiciele strony rządowej, pracodawców i pracowników wspólnie poszukiwali odpowiedzi na pytanie czy odnowiona globalna umowa społeczna jest potrzebna i możliwa do zawarcia?

Prelegenci podkreślali następujące kwestie – istnieje potrzeba zawarcia globalnej odnowionej umowy społecznej, w szczególności z uwagi na szybkość zmian na rynku pracy, w tym takie zjawiska jak praca platformowa, przemysł 4.0 czy robotyzacja pracy. Reagowanie i przewidywanie zmian należy do obowiązku wszystkich partnerów społecznych i rządu. Zobowiązanie to jest w praktyce realizowane na szczeblu krajowym – w Polsce na forum Rady Dialogu Społecznego, jak i międzynarodowym – w szczególności podczas Międzynarodowej Konferencji Pracy. W trakcie MKP strona rządowa, pracodawców i pracowników ze 187 krajów członkowskich wypracowują w drodze dialogu i współpracy rozwiązania wpływające pozytywnie na warunki pracy i zabezpieczenie socjalne. Uczestnicy dyskusji zaakcentowali również, że jednym z fundamentów Międzynarodowej Organizacji Pracy jest przekonanie, że praca nie jest towarem i zgodzili się, że odnowienie globalnej umowy społecznej jaką w 1919 r. była Konstytucja MOP jest potrzebne.