Pakty społeczne we Włoszech

Pakty społeczne we Włoszech

Pozytywne doświadczenia w zawieraniu paktów socjalnych mają również Włochy. Przełomowe znaczenie miało zawarcie w lipcu 1993 r. trójstronnego porozumienia w sprawie polityki dochodowej oraz reformy sytemu rokowań zbiorowych. Do najważniejszych spraw uregulowanych w porozumieniu należało:

• organizowanie dwa razy w roku trójstronnych sesji w sprawie ustalenia zasad makroekonomicznych i ram polityki dochodowej (zniesiono system automatycznej indeksacji płac);
• przyjęcie, iż branżowe układy zbiorowe pracy zawierane centralnie będą obowiązywały w zakresie płac przez okres 2 lat, a w części dotyczącej innych warunków zatrudnienia przez 4 lata;

W pakcie tym uregulowano ponadto takie sprawy jak: legalizacja agencji pracy tymczasowej, czasowe zaprzestane pracy z powodu restrukturyzacji i określenie procedur kompensacyjnych, szkolenia. Porozumienie zawarte w lipcu 1993 r. uznano za historyczne i określono mianem „konstytucji włoskich zbiorowych stosunków pracy”. Zawarcie porozumienia znacząco przyczyniło się do zwalczenia inflacji.

W roku 1998 rząd ponownie wystąpił z propozycją zawarcia paktu socjalnego. Tym razem jednak głównym problemem jaki miał być dyskutowany przez rząd i partnerów socjalnych była polityka prozatrudnieniowa, mająca na celu tworzenie nowych miejsc pracy, oraz wzmacnianie roli konsultacji i dialogu (concentration). Dyskusja ta doprowadziła do podpisania 22 grudnia 1998 r. Paktu socjalnego na rzecz rozwoju i zatrudnienia (Patto socjale per lo sviluppo e l’occupazione). Pakt został zawarty przez rząd oraz 32 organizacje pracodawców i związki zawodowe.

Do najważniejszych spraw uregulowanych w porozumieniu w sferze polityki prozatrudnieniowej należy:

W pakcie podkreśla się ponadto rolę i wagę konsultacji i dialogu między rządem a partnerami socjalnymi. Rząd zobowiązał się objąć zakresem konsultacji i dialogu z partnerami socjalnymi nie tylko kwestie tradycyjnie nim objęte, jak polityka społeczna, ale również proces wdrażania dyrektyw Unii Europejskiej, a w szczególności tych które są efektem dialogu społecznego na szczeblu UE.

Wreszcie rząd zobowiązał się do przedsięwzięcia działań mających na celu uproszczenie procedur zakładania nowych przedsiębiorstw i wstrzymanie realizacji niektórych inwestycji o niechybnie niekorzystnym wpływie na gospodarkę.

Kolejne Porozumienie - Pakt dla Italii (Patto per l’Italia) zawarte zostało w lipcu 2002 roku. Sygnatariuszami porozumienia są: rząd, główne konfederacje związków zawodowych (CISL, UIL), Centralna Organizacja Pracodawców CONFIDUSTRIA oraz wiele innych organizacji. Łącznie liczba sygnatariuszy porozumienia wynosi 34, jednakże nie ma wśród nich trzeciej co do wielkość Konfederacji Związków Zawodowych Cgil, która odmówiła podpisania paktu, oceniając że nie przyniesie on wzrostu gospodarczego a doprowadzi do ograniczenia praw pracowniczych.

Porozumienie ma na celu osiągnięcie wzrostu gospodarczego, zwiększenie zatrudnienia i udoskonalenie funkcjonowania rynku pracy. Porozumienie podzielone jest na trzy sekcje:

• ustalenie, że układy zbiorowe pracy szczebla zakładowego mogą być zawierane na okres 4 lat i negocjowane przez reprezentację pracowników, której 2/3 musi być wybrana przez załogę a 1/3 wyznaczona przez reprezentatywne związki zawodowe.
• redukcja kosztów pracy przez wprowadzenie ulg podatkowych (dodatkowych w stosunku do ulg już wprowadzonych w ustawie budżetowej z 1999 r.);
• wprowadzenie zasady że składki ubezpieczeniowe na zasiłki rodzinne oraz zasiłki macierzyńskie będą finansowane nie przez pracodawców ale z przychodów z podatków;
• redukcja obciążeń podatkowych przedsiębiorstw, szczególnie tych które dokonują inwestycji;
• zmniejszenie obciążeń podatkowych pracowników zarabiających między 15 mln a 30 mln lirów rocznie;
• wprowadzenie obowiązkowego kształcenia zawodowego do 18 roku życia. Po zakończeniu obowiązkowych etapów wykształcenia młodzież, która nie chce kontynuować nauki w szkołach średnich, będzie wkraczała na rynek pracy zatrudniona na podstawie kontraktów w celu nauki zawodu lub zdobywała kwalifikacje w szkołach kształcenia zawodowego;
• utworzenie funduszu szkolenia zawodowego; podjęcie działań w celu wyeliminowania nielegalnego zatrudnienia.
• polityki podatkowej
• kierunków zmian w polityce rynków pracy
• specjalnych środków dla południowej części Włoch
• zmniejszenie podatków wprowadzane począwszy od 2003 r.
• dwuletnie odstępstwo od art. 18 statutu pracowników w odniesieniu do pracodawców, którzy na skutek zwiększenia zatrudnienia przekroczą 15 osobowy limit zatrudnienia
• zachęty finansowe dla przedsiębiorstw w celu wychodzenia z szarej strefy (informal economics)
• uregulowanie sytuacji pracowników, którzy przez wydzielenie części przedsiębiorstwa wykonują pracę na zasadzie outsourcingu
• wzrost zasiłku dla bezrobotnych do 60% ostatnich zarobków przez 6 miesięcy, 40% przez 3 miesiące i 30% przez kolejne 3 miesiące. Zaostrzono jednakże warunki zachowania prawa do zasiłku, szczególnie zwiększona została presja na przyjmowanie przez bezrobotnych przedstawionych im ofert pracy
• zwiększenie liczby dorosłych korzystających z dostępnych form szkolenia zawodowego w celu podniesienia kwalifikacji zawodowych
• pakiet zachęt mających na celu pobudzenie rozwoju, zwiększenie inwestycji i wzrost zatrudnienia w południowej części kraju.