Trójstronny Szczyt Społeczny ds. Wzrostu i Zatrudnienia powołany został decyzją Rady z dnia 6 marca 2003 r. w celu wzmocnienia zaangażowania partnerów społecznych w realizację strategii lizbońskiej, obecnie Strategii „Europa 2020”. Podstawę traktatową funkcjonowania Szczytu stanowi art. 152 TFUE. Od 2003 r. Trójstronne Szczyty Społeczne zwoływane są regularnie przed wiosenną oraz - od pewnego czasu - również przez jesienną sesją Rady Europejskiej.
W spotkaniach Trójstronnego Szczytu Społecznego udział biorą premierzy trzech kolejnych Prezydencji wraz z ministrami ds. zatrudnienia, Przewodniczący Rady Europejskiej, Przewodniczący Komisji Europejskiej, Komisarz ds. zatrudnienia, spraw społecznych i wyrównywania szans oraz przedstawiciele głównych europejskich organizacji pracowników i pracodawców (m.in. Europejska Konfederacja Związków Zawodowych - ETUC, największa europejska federacja organizacji pracodawców - BUSINESSEUROPE, Europejskie Centrum Pracodawców i Przedsiębiorstw Świadczących Usługi Publiczne - CEEP, Europejskie Stowarzyszenie Rzemiosła oraz Małych i Średnich Przedsiębiorstw - UEAPME).
Agenda Szczytu ustalana jest wspólnie przez Prezydencję Rady, Komisję oraz organizacje europejskich pracowników i pracodawców uczestniczące w pracach Szczytu podczas spotkania przygotowawczego na około 2 miesiące przed posiedzeniem. Praktyka spotkań pokazała, iż temat Szczytu powiązany jest z zagadnieniami, jakie mają być dyskutowane podczas następującego bezpośrednio po Szczycie posiedzenia Rady Europejskiej oraz powinien dotyczyć wzrostu zatrudnienia i sytuacji na rynku pracy w Europie.
Polska brała udział w dwóch Szczytach w trakcie prezydencji: belgijskiej (28 października 2010 r.) oraz węgierskiej (24 marca 2011 r.).
